Zorg-ICT Zorgen - Kritische blik op zorg-ICT

10 jul 2020

In memoriam Wim Cnubben(1948-2020)

Op 7 juli 2020 overleed de eerstelijnspsycholoog/psychotherapeut Wim Cnubben, praktijkhoudend in de wijk Oog in Al te Utrecht, na een kort en heftig ziekbed op 72 jarige leeftijd. Ik leerde hem kennen, toen ik verslag begon te doen van de actiegroep StopBenchmarkmetROM op deze website. Daarom woonde ik vanaf het voorjaar van 2017 de bijeenkomsten van die actiegroep bij. Tijdens de eerste bijeenkomst maakte hij op mij een stugge, wat nurkse indruk, maar al zeer snel bleek hij een authentieke, warme, bevlogen en actieve zorgverlener te zijn met bijzonder veel oog voor het persoonlijke.

Hij heeft zijn talenten ten volle benut. Hij studeerde in 1973 cum laude af als klinisch psycholoog aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en werd al snel wetenschappelijk onderzoeker-methodoloog aan die universiteit en de RijksUniversiteit Utrecht. Hij is naast zijn werk ook bestuurslid van meerdere beroepsverenigingen geweest: de SMP(Stichting Master Psychologen), NVGT(Netwerk Vrijgevestigde GGZ- aanbieders Twente), VCgP(Vereniging voor Clientgerichte Psychotherapie), NVP(Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie), NVVP(Nederlandse Vereniging Voor Psychiatrie) en de sectie GGZ van het NIP(Nederlands Instituut voor Psychologen. Ook was hij bestuurlijk actief voor de stichting KDVP die zich actief bezig houdt met privacy-zaken binnen en buiten de GGZ. Ook onderhield hij goede contacten met het Platform Burgerrechten.

Het zindelijk gebruik, vooral digitaal, van zorgdata in de GGZ ging hem bijzonder ter harte. Hij was dan ook een gewaardeerd lid van de actiegroep StopBenchmarkmetROM, waarin hij op authentieke wijze meedacht en zijn idealen uitdroeg. Idealen die behalve een goede psychische zorg voor de patiënt/cliënt ook bestonden uit het strijden voor een veilige zorgrelatie en privacy in de geestelijke gezondheidszorg, met name in dit digitale tijdsgewricht.

Het was een voorrecht zo de laatste drie jaar met hem op te trekken. Ik wens zijn familie, in de eerste plaats zijn dochter Willianne en zoon Caspar, veel sterkte toe. Hij is en was een vader om trots op te zijn.

Wim J. Jongejan, 10 juli 2020

08 jul 2020

Herzien wetsvoorstel zorgfraude maakt toch rondpompen medische informatie mogelijk

Op de laatste dag voor het zomerreces kreeg de Tweede Kamer van de minister van VWS het wetsvoorstel ter bestrijding van zorgfraude. Het gaat om het herziene wetsvoorstel Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg.et|Het Het wetsnummer is 35515. Het is herzien omdat eerder in 2018 een internetconsultatie-ronde plaatsvond, die niet bijster goed afliep voor Hugo de Jonge, minister voor VWS. Het leverde hem een storm van kritiek op vanwege het grootschalig willen doorbreken van het medisch beroepsgeheim. Hij kreeg er zelfs de de Big Brother Award 2018 van Bits of Freedom voor. Destijds introduceerde dit wetsvoorstel een wettelijke verplichting voor gemeenten, Wlz(Wet langdurige zorg)-uitvoerders en zorgverzekeraars om elkaar tot personen herleidbare patiëntgegevens te verstrekken ter bestrijding van fraude in de zorg. In de herziene versie staat dat geen gegevens verzameld worden die onder het medisch beroepsgeheim vallen. Toch kan men met de wet in de hand medische gegevens uitwisselen. Lees verder →

05 jul 2020

Gaat de Autoriteit Persoonsgegevens nu handhaven richting VWS over Telecom-data-wet?

De afgelopen twee dagen zien we dat een heel apart fenomeen zich voordoet. Minister Hugo de Jonge van het ministerie van VWS wil door een wijziging van de telecomwet het voor het RIVM mogelijk maken de bewegingen van grote groepen burgers te monitoren. De Autoriteit Persoonsgegevens(AP), de officiële privacy-toezichthouder van de overheid, brengt bij monde van haar voorzitter Aleid Wolfsen op 3 juli 2020 bij de pers een afwijzend oordeel naar buiten. Hij was daar zeer expliciet in: “Huidig wetsvoorstel telecomdata delen niet invoeren.’ Wie schetst mijn verbazing als minister de Jonge diezelfde dag laat weten het wetsvoorstel gewoon toch naar de Tweede Kamer te sturen. Voor de bestrijding van het corona-virus is het gewoon nodig dat het RIVM de locatiedata van telefoons mag gebruiken, zegt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid tegen Business News Radio(BNR) op de kritiek van de Autoriteit Persoonsgegevens op het kabinetsplan. Lees verder →

02 jul 2020

CEG ziet zorgrobots in de langdurige zorg geen personeelstekort oplossen

Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid(CEG) publiceerde op 30 juni 2002 het tweede deel van een drieluik over de ethiek van eHealth. Het eerste deel ging over wearables en apps bij preventie. De titel van deel twee was “Robotisering in de langdurige zorg”. Men keek niet naar het gebruik van bijv. operatierobots in de cure, maar specifiek naar sociale robots in de langdurige zorg, de care. De, in ieder geval voor mij niet verrassende, conclusie is dat ruim vijf jaar nadat “zorgrobot” Zora zijn intrede deed er eigenlijk totaal niets veranderd is. Het CEG is zeer duidelijk in haar conclusies. Men stelt onomwonden dat de zorgrobots in de langdurige zorg de hoge verwachtingen nog geenszins waarmaken. Er zijn nauwelijks robots die zorgverleners fysieke taken uit handen nemen. Bovendien zegt het CEG dat de robots voor sociale interactie en cognitieve ondersteuning beperkt zijn in wat ze kunnen. Lees verder →

30 jun 2020

Een ring die mensen tegen corona beschermt?? A shitload of bullshit

Het afgelopen weekend zag ik een video op de website Nu.nl. Daarbij de tekst: “Hoe een ring NBA-spelers moet beschermen tegen het coronavirus”. Het was eigenlijk een reprise van een artikel van RTL Nieuws van 25 maart 2020. Het betreft een titaniumring met elektronica erin, de Oura-ring. Volgens de CEO, Harpreet Rai, van het bedrijf OURA Health uit Finland zou deze ring, eigenlijk gemaakt als fitness-tracker, gevallen van corona kunnen opsporen, tot zelfs drie dagen voor er symptomen van een COVID-infectie door de patiënt opgemerkt worden. Een instituut van de universiteit van West Virginia, het Rockefeller Neuroscience Institute, zou in samenwerking met OURA Health in april 2020 een onderzoek gestart zijn met dit doel. Erg onafhankelijk klinkt dat niet. Het is als je maar een beetje nadenkt opnieuw een buitengewoon onbeschaamde poging van een maker van een fitness-tracker om graantjes me te pikken van de corona-ellende.

Lees verder →

26 jun 2020

Bereidheid VVAA te prijzen om actie behoud vrije zorgverlenerskeuze te ondersteunen

In de media is de laatste weken onrust onder zorgverleners en patiënten te signaleren over de plannen van minister de Jonge van VWS om op korte termijn de Zorgverzekeringswet(Zvw) te wijzigen. Met die wijziging wil hij het aandeel van de ongecontracteerde zorg in de zorgverlening verkleinen. Daarom grijpt VWS met een nieuw wetsvoorstel in bij vergoedingspercentages voor ongecontracteerde zorg. Dat wil hij bereiken door bij wet zorgverzekeraars toe te staan de bedragen die deze uitbetalen aan ongecontracteerde zorgaanbieders verder te verlagen dan de 75% van de gecontracteerde bedragen die ze nu betaald krijgen. Details over de wijzigingen zijn nog niet bekend wel de marsrichting door subtiel lekken naar geselecteerde media. In 2014 ondersteunde de Vereniging Van Artsen Automoblisten(VVAA) op effectieve wijze de patiënten en zorgverleners die te hoop liepen tegen de toenmalige poging om ook de vrije zorgverlenerskeuze in te perken. Die bereidheid blijkt er nu weer te zijn.

Lees verder →

25 jun 2020

Advies SER voor centraal EPD is volkomen wereldvreemd

De Sociaal Economische Raad(SER) is een gerespecteerd adviesorgaan van de overheid en komt vaak met zinnige rapporten en adviezen. Dat laatste kan niet gezegd worden van wat in het recente rapport van de SER over de zorg geschreven is. Het rapport heet: “Zorg voor de toekomst. Over de toekomstbestendigheid van de zorg”. Daarin is naast het verwachte personeelstekort in de zorg een ruime plaats ingericht voor de digitale transformatie die de SER als een aanzienlijk deel van de oplossing van houdbaarheid en personele invulling ziet. In het rapport wordt veelvuldig gerefereerd aan het elektronische patiëntendossier(EPD). Men komt daarbij tot de conclusie dat we toe zouden moeten naar één EPD voor alle zorgverleners. In één adem noemt men daarbij de Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s), de applicaties waarbij de patiënt in de toekomst zelf zijn zorgdata zou moeten kunnen beheren. De gedachten die de SER ventileert getuigen van een zeer beperkte kennis. Lees verder →

22 jun 2020

Zorgapp aan achterzijde kwetsbaar via Google platform Firebase

Op 15 juni 2020 schreef ik dat de Britse huisartsapp Babylon videoconsulten van andere patiënten lekte toen iemand de app voor een consult gebruikte. Een softwarefout gaf het bedrijf Babylon Health als oorzaak. Door een publicatie op 19 juni 2020 op de website van het online magazine Digital Health is duidelijk geworden dat een Firebase URL technische informatie lekte over digitale zwakheden in de Babylon app. Die gebruiken huisartsen van vijf GP At Hand praktijken in Londen voor triage, (video)consulten en het regelen van medicijnvoorschriften. Firebase is een populaire dienst van Google die gebruikt wordt om informatie tussen op smartphones en tablets geïnstalleerde apps en de leveranciers ervan uit te wisselen. Op 11 mei waarschuwden cybersecurity-onderzoekers op de website Comparitech dat er grote problemen t.g.v. het gebruik van Firebase bestonden. Naar schatting 24.000 Android apps bleken gebruikersdata te lekken door blunders hij Firebase-gebruik door configuratiefouten. Lees verder →

18 jun 2020

Problemen met Apple IOS in COVIDSafe-app Australië ook elders van groot belang

In Australië is de overheid sinds 26 april 2020 in de weer met de app COVIDSafe om de coronacrisis te beteugelen. Het wil echter maar niet vlotten met deze app. Uit berichten in de media blijkt dat het nog steeds geen helderheid bestaat over de verminderde detectiemogelijkheid van contacten met behulp van bluetooth-technologie als de app niet op de voorgrond draait of het scherm van een iPhone vergrendeld is. De door het online magazine The Register bevraagde Digital Transformation Agency(DTA), een overheidsinstantie die over de bluetooth-zaken in de app gaat blijkt daar geen duidelijkheid te verschaffen. Die draait er bij het beantwoorden driftig omheen. Men blijkt er liever voor te kiezen iedereen in het ongewisse te laten over de slechtere werking van de apps op iPhones als die op de achtergrond draait of het scherm vergrendeld is. Daarnaast is een ander probleem aan het licht gekomen met Apple’s IOS. Lees verder →

15 jun 2020

Huisartsapp Babylon in Verenigd Koninkrijk lekte videoconsulten

Afgelopen week meldde een gebruiker van de geruchtmakende en omstreden app Babylon een fors datalek. Hij had een videoconsult met de GP At Hand huisartspraktijken die deze app in Londen gebruiken en kon de videoconsulten van ongeveer vijftig anderen zo maar inkijken. Over de app Babylon en GP At Hand(A, B, C, D, E, F) schreef ik op deze website meerdere keren. De app fungeert als, overigens niet vlekkeloos, triage-instrument, als videoplatform om een huisarts te consulteren en om medicijnen voorgeschreven te krijgen. Rory Glover maakte op 9 juni 2020 bekend dat hij, ingelogd voor een videogesprek met een hulpverlener van GP At Hand videoconsulten van een aanzienlijk aantal anderen kon inzien. Hij meldde dat aan Babylon Health, de maker van de app en aan de controlerende instanties. Op Twitter maakt hij ook duidelijk met hij andere videoconsulten had kunnen inzien.

Lees verder →