Zorg-ICT Zorgen - Kritische blik op zorg-ICT

25 mei 2020

Hoe Fitbit mee wil profiteren van de COVID-19-narigheid

Afgelopen vrijdag 22 mei 2020 viel mijn oog op een bericht op Tweakers.net. Daarin het bericht dat de fitness-tracker-fabrikant Fitbit aankondigt in de VS en Canada te starten met een project om COVID-19 infecties in een vroeg stadium op te sporen. Het bedrijf wil onderzoeken of het mogelijk is om een algoritme te ontwikkelen waarmee een coronabesmetting te ontdekken is voordat zich symptomen voordoen. Op menigeen zal zoiets indruk maken, maar mijn haren gingen recht overeind staan. Fitbit-wearables kunnen helemaal geen COVID-19 infecties zelf detecteren, hooguit afgeleide gevolgen ervan, zoals de versnelling van de hartfrequentie die het gevolg is van temperatuursverhoging. Op geen enkele wijze kan een Fitbit-apparaat het virus, dan wel antistoffen ertegen, aantonen. Het is in mijn ogen een nogal opzichtige manier om jezelf als fabrikant middenin de corona-crisis ten onrechte te profileren als een bedrijf dat een wezenlijke bijdrage levert aan de corona-bestrijding. Lees verder →

22 mei 2020

Track-and-trace corona app in VK weer vertraagd. Wel start gewoon contactonderzoek

In de afgelopen 24 uur werd in het Verenigd Koninkrijk(VK) pijnlijk duidelijk de met veel bombarie aangekondigde track-and-trace app om de coronacrisis te beteugelen weer vertraging oploopt. Een onderminister van het ministerie van volksgezondheid, lord Bethel, liet dinsdag weten, dat de eerder voor 15 mei aangekondigde app zeker niet voor 1 juni beschikbaar zou komen. Het lijkt erop dat de ontwikkeling van een veilige en goed werkende app, die men nu op het eiland Wight uittest, veel ingewikkelder is dan men aanvankelijk dacht. Nu kondigt men aan dat het bron-en contactonderzoek eerst op grote schaal geïntensiveerd wordt en dat een eventuele track-and-trace-app, er achter aan komt. Als die al komt. Lord Bethell voert ook als argument aan dat het grote publiek liever in eerste instantie gewoon menselijk contact wil bij bron- en contactonderzoek. Wat we in het VK zien gebeuren vertoont veel gelijkenis wat in ons land gebeurt bij contactopsporing. Lees verder →

20 mei 2020

Over de rol van endogeen koolmonoxide in “happy hypoxia” bij COVID-19

Vandaag wil ik het niet hebben over zorgdata, maar over het ziektebeeld dat het corona-virus veroorzaakt. Dat ziektebeeld kenschets zich met een enorme variatie. Asymptomatische mensen, patiënten met een zeer beperkte ziektelast, tot zeer ernstig zieke mensen. Een deel daarvan belandt op de intensive care(IC), onder andere voor beademing. Bij die ernstig zieke mensen rapporteert men de laatste tijd opvallend veel over de “silent” of “happy hypoxia”. Daarbij doelt men op de situatie dat patiënten niet al te ziek of kortademig lijken, terwijl hun zuurstof-niveau(zuurstofsaturatie) soms onder de 60 procent ligt. Die dient normaal boven de 95 te zijn. Naast andere organen tast het corona-virus ook de longen ernstig aan. Het leidt tot het “matglas”-aspect op de CT-scans. Sommige artsen verklaren die “happy hypoxia” door het ontregeld zijn van de biologische zuurstof sensoren in de longen. Het is een beeld dat ook voorkomt bij een ander ziektebeeld: koolmonoxide(CO)-intoxicatie.

Lees verder →

19 mei 2020

Gedoe met bluetooth corona apps, ook ten aanzien van GGD-en

In de media is het niet stil als het gaat om de ontwikkeling door regeringen van corona-track-and-trace-apps die gebruik maken van bluetooth-technologie. In Nederland hebben we de mislukte appathon gezien in het weekend van 18 en 19 april 2020. Met daarna de mededeling van minister de Jonge van VWS dat er toch een dergelijke app ontwikkeld wordt, maar nu in stilte. In het buitenland zie je ook meerdere op bluetooth gebaseerde apps op allerlei manieren negatief onder de aandacht komen. Soms, zoals in het Verenigd Koninkrijk, als de regering het plan heeft data gecentraliseerd op te slaan en te willen bewaren voor andere doeleinden. Soms, zoals in Australië, als blijkt dat de app de eerste tien dagen niet deed hij moest doen en niet goed in staat is andere smartphones te detecteren. Telkens blijkt hoe lastig het is van een indirecte methode gebruik te maken om corona-contacten op te sporen. Lees verder →

14 mei 2020

COVID-19 portaal van Philips: ouderwetse elektronische postbus met gebreken

Op 28 maart 2020 startten het ministerie van VWS, het Erasmus UMC en Philips het COVID-19 portaal. Daarmee kunnen ziekenhuizen medische gegevens en beeldvormend materiaal uitwisselen. Het inderhaast opgezette dataportaal laat door haar opzet genadeloos zien wat in Nederland de staat van digitale zorgcommunicatie is. Op 15 april vond nadere berichtgeving richting de pers plaats. Het gaat namelijk in feite om een betrekkelijk “ouderwetse” vorm van elektronische zorgdata-communicatie in postbus vorm. Zorgdata worden ge-upload naar systemen van Philips, waar de ontvangende partij ze weer afhaalt. Het is een vorm van elektronisch communiceren die niet/nauwelijks geïntegreerd is met bestaande ziekenhuis-informatie-systemen(ZIS-sen). Dat men iets wilde opzetten om data-uitwisseling over COVID-19 -patiënten te vergemakkelijken is voorstelbaar. Het is echter wel een vorm van communiceren waarbij men kritische kanttekeningen kan maken. Bijv. de bewaartermijn van de data op de postbus-server(s), de zeggenschap over de data, de opvattingen van de Autoriteit Persoonsgegevens etc.

Lees verder →

12 mei 2020

KNMG liet steek vallen bij bescherming medisch beroepsgeheim

Medio 2018 presenteerde het kabinet twee wetsontwerpen in een internetconsultatieronde. Het ging om de Wet bevordering samenwerking en rechtmatige zorg(Wbsrz) en de Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden (WGS). De eerste handelde over het opsporen van zorgfraude, de tweede over fraude in het algemeen en andere criminele activiteiten. Het wetsontwerp ter bestrijding van zorgfraude ondervond veel weerstand vanwege het uitgebreid doorbreken van het medisch beroepsgeheim en zag af van parlementaire behandeling. Het leverde minister de Jonge van VWS nog de BIG Brother Award 2018 op. Het wetsontwerp WGS hield en houdt de gemoederen flink bezig. De overheid wil er de recent afgeschoten Wet SyRI mee overtreffen. In 2017 sliep de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst(KNMG), als overkoepelende artsenorganisatie, bij de internetconsultatie-ronde van de “sleepwet”, de wet op de veiligheidsdiensten. Ook met de WGS blijkt de KNMG niet waakzaam ten aanzien van het medisch beroepsgeheim.

Lees verder →

08 mei 2020

Verantwoordingscircus rond OPEN en gemoedsbezwaarden

U zult zich afvragen wat het delen van zorgdata, vastgelegd door huisartsen, in Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s) (A, B, C, D, E) en gemoedsbezwaarden met elkaar te maken hebben. Nou, het past allemaal in het bureaucratische verantwoordingscircus, opgezet om subsidiegeld van het ministerie van VWS richting huisartsen te doen gaan. Deze moeten zich namelijk naast gebruikelijke werkzaamheden extra inspannen om het mogelijk te maken om zorgdata in die PGO’s te kunnen krijgen. Door VWS is daarvoor 75 miljoen euro subsidie beschikbaar gesteld. Dat geld gaat deels naar de leveranciers van huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) om de software aan te passen om te voldoen aan de MedMij-protocollen. Op basis daarvan kunnen zorgdata in de PGO’s geladen worden. De PGO’s zijn app’s of programma’s op een smartphone, tablet of PC. Terwijl al langere tijd iedereen hamert op de enorme bureaucratische last, is voor de verantwoording van het subsidiegeld op instigatie van VWS een mega verantwoordingscircus opgezet. Lees verder →

06 mei 2020

Minister van Rijn verdoezelt reikwijdte openstelling zorgdata door corona-opt-in

Tijdelijk minister voor medische zorg Martin van Rijn beantwoordde op 30 april 2020 Kamervragen die gesteld waren door het PvdD-Kamerlid van Esch. De vragen betreffen de door het ministerie van VWS geforceerde, vooralsnog tijdelijke, notering van de opt-in-toestemming in huisartsinformatiesystemen. Dat gebeurde bij hen die niet expliciet “neen” hadden gezegd. Die opt-in-toestemming maakt de professionele samenvatting van het huisartsdossier plus medicatiegegevens en ICA gegevens(Interacties, Contra-indicaties en Allergiën) raadpleegbaar via het Landelijke SchakelPunt(LSP). Van Esch stelde kritische vragen aan de tijdelijk minister voor medische zorg en sport. In zijn antwoord omzeilt van Rijn een aantal punten. Hij doet ook voorkomen dat alleen een huisartsenpost(HAP) en Spoedeisende en Eerste Hulp(SEH) die een patiënt in corona-tijd bezoekt die gegevens kunnen opvragen. Niets is minder waar. De opzet van het LSP is namelijk vanaf het begin al zo dat er geen gerichte communicatie van de ene zorgverlener naar de andere mogelijk is.

Lees verder →

04 mei 2020

Regering poogt horror big-data-wet door parlement te jagen in corona-tijd

Het lijk van de wet SyRI(Systeem Risico Indexatie) staat na afserveren door de rechter nog koud boven de grond als de veel verder gaande opvolger al weer klaar staat. Het gaat om het ontwerp Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden(WGS) dat op 29 april aan de Tweede Kamer gestuurd werd. Het nummer van het wetsontwerp is 35447. In september 2018 toen het wetsvoorstel ter internetconsultatie voorlag besteedde ik er op deze website in twee artikelen al aandacht aan. Na een werkelijk vernietigend commentaar van de Raad van State(RvS) in november 2019 paste het ministerie van Justitie en Veiligheid de wet aan. Cosmetisch dan, wel te verstaan. In naam volgden ze een aanbeveling die de RvS had gedaan om tot een alternatief te komen, maar de facto stellen die aanpassingen niets voor. Het aangepaste wetsontwerp maakt een verregaande surveillancestaat mogelijk. De overheid wil zich bevoegdheid toe eigenen die strijdig zijn met de grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Lees verder →

01 mei 2020

Knullige vrijage Patiëntenfederatie Nederland met big-farma en big-tech

Je moet nooit de huid verkopen, voordat de beer geschoten is. En zeker niet de huid van andermans beer. Dat deed namens de Patiëntenfederatie Nederland(PN) haar manager digitale zorg, Marcel Heldoorn op 21 januari 2020 tijdens een symposium van het Health Innovation Platform(HIP) in Amsterdam. Het HIP is een samenwerkingsverband van de farma-gigant Pfizer, tech-gigant Google Cloud en ML6, een bedrijf dat zich met machine-learning(zeg Artificiale Intelligence) bezighoudt. Heldoorn schetste in zijn presentatie het beeld van patiënten die hun zorgdata die ze in een door henzelf beheerd digitaal dossier, de Persoonlijke GezondheidsOmgeving(PGO) straks gaan beheren, ruimschoots zouden willen delen met publieke en private partijen. Het is een beeld schetsen van het op een wel heel erg goedkope manier zorgdata ter beschikking stellen van farma- en data-bedrijven. Farma-gigant Pfizer vraagt de laatste weken frequent aandacht voor de tekst van de diverse presentaties op dat symposium door op Twitter er driftig naar te verwijzen.

Lees verder →