Zorg-ICT Zorgen - Kritische blik op zorg-ICT

25 feb 2020

Het hoofdpijndossier van VZVZ dat LSP-ketenzorg heet

Op het ketenzorg-programma van de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ) , beheerder van het Landelijk SchakelPunt(LSP) rust niet bepaald een zegen. Al in 2013 tekenden een aantal partijen in de zorg, minus de Landelijke Huisartsen Vereniging(LHV) in stilte het Convenant Ketenzorg samen met het Programmaplan Ketenzorg. De opzet was om eind 2015 dit programma landelijk uit te rollen. Op 6 februari 2020 liet VZVZ op haar website weten dat de op 11 februari geplande bijeenkomt “LSP Ketenzorg voor Zorggroepen” niet doorging. Het blijkt dat van de veertien softwareleveranciers slechts zeven het acceptatietraject bij VZVZ met goed gevolg afgelegd hebben. Vier leveranciers hebben een concrete planning afgegeven voor acceptatie door VZVZ. De overige drie moeten hun globale indicatie voor de acceptatietermijn nog concretiseren. De helft is er dus niet klaar voor. Aangezien voor een goede uitwisseling alle deelnemende partijen even ver moeten zijn, kan de LSP-ketenzorg niet landelijk geïmplementeerd worden. Lees verder →

21 feb 2020

Onjuiste pretenties van digitaal preventie-programma bij pre-diabetes

Het Nederlandstalige online magazine SmartHealth publiceerde op 18 februari 2020 een artikel: “Newsroom: digitaal preventieprogramma voor pre-diabetes”. Het gaat om een online behandelprogramma van het Amerikaanse zorgbedrijf Omada Health uit zuid Californië voor mensen met een voorstadium van suikerziekte. Over dit behandelprogramma publiceerden meewerkende artsen eind 2019 in Preventing Chronic Disease, Public Health Research, Practice and Policy. Dit onderzoek dat tussen februari 2016 en maart 2017 plaatsvond presenteert het bedrijf ten onrechte als succesvol, maar ook de websites MobiHealthNews en SmartHealth doen dat. Bij nadere beschouwing valt dat succes nogal erg tegen. De doelgroep bestond uit mensen van hispanic/latino afkomst met een laag inkomen, fors overgewicht en de kenmerken van pre-diabetes. Men vergeleek de uitkomsten op twee tijdstippen. De eerste groep ging om de uitkomsten van deelnemers, grofweg 26 weken na de start. Een tweede groep betrof de uitkomsten van mensen rond 52 weken na de start. Lees verder →

18 feb 2020

Weer verdwijnt 75 miljoen euro in de niet te dempen zorgcommunicatie-put

Op 7 februari 2020 kwam via Business Nieuws Radio(BNR) naar buiten dat er minstens een half jaar vertraging is met het van start gaan van de Persoonlijke Gezondheids Omgevingen(PGO’s). Een PGO is een app of website waarop patiënten hun medische gegevens afkomstig uit ziekenhuis, apotheek of huisarts elektronisch kunnen opslaan. Volgens de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens zou de patiënt per 1 juli 2020 de bij zorgverleners vastgelegde gegevens moeten kunnen opslaan in een PGO. Dat gaat niet lukken. BNR maakte duidelijk dat het complex is om gegevens afkomstig uit verschillende bronnen, samen te voegen in een PGO. Het is complex omdat alle bronnen, ziekenhuis informatiesystemen( ZIS-sen), apotheekinformatiesystemen(AIS-sen) en huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) allemaal verschillende manieren kennen om data op te slaan. Lees verder →

14 feb 2020

De aldoor tikkende tijdbom in de zorg die Windows heet

In de digitale wereld gebruikt men op zeer veel plaatsen het besturingssysteem Windows, zowel in de privésfeer als zakelijk. Ook in de zorg is het gebruik van Windows, afkomstig van Microsoft zeer dominant. Het probleem met besturingssystemen is dat ze na verloop van tijd verouderen. Kwetsbaarheden in de software vereisen het continu updaten van besturingssystemen naast grotere eisen die aan de performance worden gesteld. Op een gegeven moment stopt Microsoft met de ondersteuning met updates van de oude versie en dient men op de nieuwe versie over te stappen(upgrade). Gebruikers dienen goed te beseffen dat het niet op tijd tussentijds updaten de systemen kwetsbaar maakt. Helemaal kwetsbaar maakt men zich door niet over te stappen op een nieuwe versie van het besturingssysteem. Nu Windows 7 in januari 2020 geen ondersteuning meer krijgt van Microsoft zal men de overstap naar Windows 10 moet gaan maken. Anders vormt Windows een tikkende tijdbom.

Lees verder →

12 feb 2020

Gaat ACM ook onderzoek doen naar rol VWS bij ontstaan machtspositie zorgICT-leveranciers?

Afgelopen week liet de Autoriteit Consument en Markt(ACM) weten dat zij in 2020 en 2021 onderzoek gaat doen naar de marktmacht van leveranciers van zorginformatiesystemen. Ze beperkt zich in dit onderzoek niet tot een enkele sector binnen de zorgICT, maar start een sector-breed onderzoek onder andere naar systemen voor elektronische patiëntendossiers. Dit onderzoek lijkt geluxeerd door de ophef die medio 2019 is ontstaan over de machtsposities van de leveranciers van ziekenhuis-informatie-systemen(ZIS-sen). Het online magazine SKIPR besteedde afgelopen week ook aandacht aan dit bericht van de ACM. Er bestaat in de zorgsector al lange tijd ontevredenheid bij zorgverleners over de machtspositie van leveranciers van zorg-informatie-systemen(XIS-sen). Medio 2019 culmineerde dat door een uitzending van De Monitor op tv op 8 september. Kamervragen werden gesteld. In kranten stonden opinieartikelen o.a. van de bestuursvoorzitter van de St. Maartenskliniek, Maarten van Houdenhoven. Het ministerie van VWS speelt echter in dit alles ook een rol. Lees verder →

10 feb 2020

Niets is wat het lijkt te zijn

Al langere tijd is één van mijn lijfspreuken : “Niets is, wat het lijkt te zijn”. Het klinkt cynisch, maar is gebaseerd op menige waarneming in de digitale en niet-digitale wereld. Vaak blijkt de verpakking van veel zaken veel fraaier dan de inhoud bij nader inzicht is. In de digitale wereld lijkt het frequenter voor te komen. Men vent in die branche vaak de zegeningen van digitale ontwikkelingen luidruchtig uit, zonder de beperkingen, gevaren en valkuilen te melden. Soms blijken bepaalde aannames waarvan men uitging volkomen anders uit te pakken dan gedacht. Een mooi voorbeeld daarvan was afgelopen week de performance van de Duitse kunstenaar Simon Weckert genaamd “Google Maps Hacks”. De verkeersinformatie binnen Google Maps gaf op een vroege zondagochtend in Berlijn aan dat er een langzaam rijdende file zich met een snelheid van krap 5 km/uur zich door het centrum bewoog. Niets was minder waar. Lees verder →

06 feb 2020

Vonnis rechtbank over wet SyRI: grote gevolgen in binnen- en buitenland

Op 5 februari 2020 deed de rechtbank in Den Haag een belangwekkende uitspraak. Het ging om de wet SyRI(Systeem Risico Indicatie). De rechtbank oordeelde dat de wetgeving onrechtmatig is, want in strijd met hoger recht en dus onverbindend. Daarmee doelde de rechtbank het artikel 8, lid 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens(EVRM). Het vonnis heeft belangrijke binnenlandse gevolgen, omdat zij raakt aan in aanbouw zijnde wetgeving. Dat betreft de Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden(WGS), maar ook de opvolger van het in 2018 ingetrokken Wetsvoorstel Wet bevordering samenwerking en rechtmatige zorg(Wbsrz). Wat betreft het buitenland vormt deze uitspraak een stimulans om soortgelijke zaken aan te spannen tegen hun regering. VN-rapporteur voor de mensenrechten, Philip Alston, die zich eerder zeer kritisch uitliet over het systeem, stelt dat het vonnis internationaal gevolgen zal hebben. Hij vindt het aannemelijk dat activisten in andere landen vergelijkbare zaken gaan aanspannen. Lees verder →

04 feb 2020

Met het updaten van een HIS gaat er nogal eens wat mis

Huisarts Informatie Systemen(HIS-sen) zijn geen statische programma’s. Aan deze elektronische medische dossiers vindt continu onderhoud plaats. De leverancier zorgt regelmatig voor updates van het HIS. Daarbij loopt niet altijd alles vlekkeloos. Een bekend verschijnsel bij meerdere HIS-sen is dat na een update de “performance” soms opeens achteruit gaat. Daarmee wordt de snelheid bedoeld, waarmee de schermopbouw plaats vindt na aanklikken van een keuze. Ook vliegt de gebruiker dan soms ongewild uit het programma, waardoor opnieuw opstarten nodig is. Eén en ander is betekent een enorme verstoring van de workflow in de praktijken. De problemen lost men na kortere of langere tijd op. Het leidt echter tot veel irritatie op de werkvloer. Ondanks uitgebreid testen van een update door leverancier en huisarts-testers blijkt het toch mis te kunnen gaan. De hoofdreden is dat een HIS een soort kerstboom geworden is met wat eigen ballen, maar ook heel veel andersoortige ballen. Lees verder →

31 jan 2020

Korte, maar hevige, uitbraak eHealth-virus in Nederland in week 5

Het zal in medisch Nederland weinigen ontgaan zijn dat er deze week(week 5) een korte maar heftige uitbraak plaats vindt van het eHealth-virus. Zozeer zelfs, dat er sprake was van een heuse eHealth-week. Kortstondig is er in deze week een epidemische verheffing te zien in het aantal publicaties over eHealth op Twitter, boven de grens van 5,8 op de 10.000 tweets. Opvallend daarbij, evenals trouwens bij eerdere uitbraken van het eHealth-virus, is het aandeel dat het ministerie van VWS daarin heeft. In de stortvloed van berichtgeving op Twitter vallen de ziekteverschijnselen bij de betrokkenen op. Emotionele veranderingen, maar ook gedragsveranderingen zijn waarneembaar. Overigens ook stoornissen in het beoordelingsvermogen van de werkelijkheid. De heftigheid van de uitbraak lijkt enigszins onverwacht. Voor de insider was die voorspelbaar vanwege het veranderen van de definitie van het begrip eHealth in 2019. Lees verder →

28 jan 2020

Commercieel CBS creëerde met microdata-analyse-faciliteit eigen kwetsbaarheid

Het Centraal Bureau voor de Statistiek(CBS) verzamelt data over de Nederlandse samenleving. Het is een zelfstandig bestuursorgaan dat niet rechtstreeks onder het gezag van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat(EZK) valt. De minister van Economische Zaken is politiek verantwoordelijk voor wetgeving, budget en de voorwaarden. De kosten van CBS worden betaald uit de rijksbegroting. Sinds enkele jaren is het CBS commercieel geworden en verricht commerciële activiteiten voor derden. Zo zeer dat het aandeel daaruit op de totale CBS-begroting tot zeker 22% was opgelopen in 2019. Zulks tot ongenoegen van een aantal brancheorganisaties. De minister van EZK beantwoordde de Kamervragen hierover bevestigend op 11 november 2019. Hij zegde toe beleidsregels en een ministeriële regeling te maken met als doel dat het CBS de belangen van marktpartijen bewuster meeweegt bij de uitvoering van zijn dienstverlening. De commerciële dienstverlening vindt o.a. plaats d.m.v. microdata-analyses. Daarbij lijkt ook een kwetsbaarheid te zijn ontstaan. Lees verder →