eHealth vlot niet. Nictiz rekt dit begrip opzichtig op in nieuwe definitie

rekt op

Op 27 maart 2019 verblijdt Nictiz Nederland met een nieuwe definitie van eHealth. Het is verpakt in een blijmoedige boodschap,die op Twitter verschijnt. Voor de goede orde: Nictiz (voluit: Nationaal ICT Instituut in de Zorg) is het Nederlandse kenniscentrum voor landelijke toepassingen van ICT in de zorg. Daarnaast schrijft de eHealth-adviseur bij Nictiz Britt van Lettow een enthousiast bedoeld blog op de website van het online magazine Skipr. De kop luidt “Iedereen is ‘van de eHealth’ ”. In het artikel maakt zij al snel duidelijk dat er met de nieuwe definitie volgens Nictiz veel meer onder die noemer valt dan voorheen. Opvallend is dat door de nieuwe definitie opeens al bijna 30 jaar bestaande zaken als huisartsinformatiesystemen ook onder de eHealth vallen. De afgelopen drie jaar is duidelijk geworden dat een echte doorbraak van wat tot voor kort onder eHealth viel niet echt plaats vindt. Opeenvolgende eHealthmonitors laten teleurstellende  groei zien. Blijkbaar is de remedie nu het aanpassen van de definitie waardoor het allemaal opeens veel rooskleuriger moet klinken. Het is niets meer of minder dan een ordinaire communicatie-business-truc.

Lees meer

Vrijwaringsbepalingen van zorgICT-firma’s beperken rechten patiënt

voorwaarden contract

Afgelopen week publiceerde ik op deze website een artikel genaamd “Keiharde kritiek in V.S. op zorginformatiesystemen, ook over hier gebruikte”. Daarbij kwamen contractuele bepalingen tussen zorgICT-leveranciers en zorgaanbieders aan de orde die rechten van patiënten aanzienlijk beperken. Het gaat daarbij om zogenaamde “gag-“ en “hold-harmless”-clauses(bepalingen). De gag-clauses(zwijgbepalingen) verhinderen dat de zorgaanbieder open is richting patiënt over problemen met zorgICT-systemen. De hold-harmless-clauses(vrijwaringsbepalingen) snijden de patiënt als derde de pas af als die de zorgICT-firma aansprakelijk zou willen stellen. Dat is voor te stellen als de zorgICT-applicatie niet naar behoren werkt en de patiënt daar direct of indirect schade door geleden heeft. Ook in Nederland komen “gag”-(ook wel “non-disclosure” genoemde) bepalingen voor in contracten tussen zorgICT-firma’s en zorgaanbieders. Bij een korte zoekactie op het internet is het duidelijk dat men in Nederland ook gebruik maakt van “hold harmless”-/vrijwarings- bepalingen in contracten. Sterker nog: in de algemene of gebruiksvoorwaarden komt het woord “patiënt” totaal niet voor. Die wordt slechts al “derde” aangeduid. Ik zag deze bepalingen die de patiënt uitsluiten bijvoorbeeld bij Zorgdomein en bij FocusCura. Het zijn allebei firma’s die actuele zorgdata van patiënten transporteren. Ongetwijfeld zullen er veel meer zorgICT-leveranciers zijn die hun voorwaarden zo opstellen.

Lees meer

Keiharde kritiek in V.S. op zorginformatiesystemen, ook over hier gebruikte

zorginformatiesystemen

In de V.S publiceerden op 18 maart 2019 onderzoeksjournalisten van de bladen Fortune en Kaiser Health News een lijvig artikel over het falen van Electronic Health Records(EHR).  De titel is: “Death by a Thousand Clicks: Where Electronic Health Records Went Wrong”.  Letterlijk vertaald zijn het elektronische zorgdossiers. Gezien het grotendeels ontbreken van eerstelijnszorg, zoals wij die kennen, in de V.S., gaat het artikel hoofdzakelijk over ziekenhuisinformatiesystemen(ZIS-sen). Daaronder is ook een ZIS dat in Nederland gebruikt wordt: EPIC. De journalisten beschrijven een zwerm van onbedoelde gevolgen van het vooral door de overheid gestimuleerde gebruik van EHR’s. Het zou verplichte literatuur moeten zijn voor alle zorgaanbieders en overheidsdienaren die bij zorgICT betrokken zijn.  Waar het vooruitgang zou moeten brengen en tot groot nut voor patiënten zou moeten zijn, blijkt er vaak sprake te zijn van slordig geprogrammeerde, moeilijk door zorgverleners te hanteren(“unintuitive”) systemen. Het belangrijkste is dat het disfunctioneren tot aanzienlijke schade bij de patiënten kan leiden. Rechtszaken worden door leveranciers ontlopen door het aangaan van schikkingen. Uitgebreid gaan de journalisten in op de clausules in contracten tussen ziekenhuizen en de EHR-leveranciers die ervoor zorgen dat er geen openheid is over fouten met en het disfunctioneren van de systemen. Lees meer

Overdreven positivisme over Apple Heart study met smartwatch

smartwatch ECG

Op 16 maart 2019 kwam de Stanford University in de V.S. met de voorlopige resultaten van een in 2017 in samenwerking met Apple opgezette studie. Die gaat over het detecteren van boezemfibrilleren (atriumfibrilleren) met behulp van de Apple smartwatch. De resultaten die men meldt lijken aardig, maar er valt nogal wat op af te dingen. Stanford en Apple brengen het als een doorbraak in het detecteren van atriumfibrilleren(AF) in de populatie. Het is echter maar een beperkt hulpmiddel vanwege de niet al te grote nauwkeurigheid. Dat valt niet direct op door de manier van presenteren van de voorlopige resultaten. Veel media in de USA, maar ook diverse in Nederland doken er dan ook gretig bovenop om het positief te labelen. Het detecteren gaat echter gepaard met nogal wat onnauwkeurigheid. Lang niet alle personen met AF spoort men met de smartwatch op. Afwijkend bevonden smartwatch-meldingen zijn bij lange na niet allemaal terug te vinden met de gouden standaard: het ECG. Bovendien is het onmogelijk om  met de studie na te gaan of mensen die geen afwijkende melding krijgen ook allemaal geen AF hebben. Lees meer

Nepnieuws over ”disruptieve tech-giganten” die zorg in beweging zouden zetten

fake news

Op 15 maart 2019 publiceerde het online magazine Skipr een artikel op haar website met de titel “Tech-giganten zetten zorg in beweging”. Het verhaalde over tech-giganten als mobiliteitsplatform Lyft en game-ontwikkelaar Niantic. Die zouden zorg en gezondheid steeds nadrukkelijker als uitgangspunt voor nieuwe producten nemen. SKIPR berichtte over het South by SouthWest festival 2019(SXSW19) in Austin(Texas), waar beide firma’s actief waren met presentaties. Pokémon Go zou zelfs een gebruiker van 73 jaar genezen hebben van diabetes type 2, aldus Niantic tijdens SXSW 19. Naast gezondheidswinst kennen deze nieuwe vormen van health by design in potentie grote disruptieve neveneffecten,  in de woorden van Skipr. Bij lezing van het artikel en het vrijwel gelijkluidend stuk op de website QruxxTech, waarop Skipr haar bijdrage baseerde, blijkt het volledig nepnieuws te zijn. Het “genezen van diabetes” stelt niets voor. De vermeldingen van disruptieve neveneffecten en het in beweging zetten van zorg zijn gebakken lucht.

Lees meer