Hoe de onderhoudskosten van MedMij-protocollen neerslaan bij huisartsen

Deze publicatie kwam tot stand in nauwe samenwerking met huisarts Jan Huizinga(Huisartsvandaag)

Kosten voor het jaarlijkse onderhoud aan MedMij-protocollen gaan neerslaan bij huisartsen. De vraag daarbij is òf en hoe huisartsen daar enige compensatie voor krijgen. Om ervoor te zorgen dat patiënten zorgdata, vastgelegd bij zorgaanbieders(huisarts, ziekenhuis etc.) in een Persoonlijke GezondheidsOmgeving(PGO) kunnen opnemen zijn de MedMij-protocollen ontwikkeld. Het ministerie van VWS en de branchevereniging Zorgverzekeraars financierden het opzetten van de MedMij-organisatie. Voor het  tot stand komen van die protocollen en de implementering in huisartsinformatiesystemen(HISsen) en ziekenhuisinformatiesystemen(ZIS-sen via de OPEN-organisatie had men 75 miljoen euro subsidie over. Het onderhoud rekende men daarin niet mee. De kosten ervoor slaan neer op de sector, in casu de huisartsen. Aangezien er binnen huisartsenkringen geen duidelijkheid bleek te bestaan over de hoogte ervan en eventuele compensatie in de tarieven gingen Jan Huizinga en ondergetekende op onderzoek uit. We deden navraag bij MedMij, Open, de Nederlandse Zorgautoriteit(NZa), de Landelijke Huisartsen Vereniging(LHV) en de Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen(VPHuisartsen).

PGO’s

Het is zinvol een moment stil te staan bij het lot dat de PGO’s beschoren is. Even zoeken op deze website met zoekterm “PGO” levert veel hits op. De toenmalige minister van VWS, Edith Schippers, lanceerde in 2014 het concept van de PGO’s. Destijds heette het nog het Persoonlijke GezondheidsDossier(PGD), maar die term vond men te beladen. Het betrof een concept zonder dat men een onderliggende techniek en organisatie daarvoor had. Dat moesten ze nog bedenken en ontwikkelen. Het blijkt één enorm hoofdpijndossier te zijn. Vele miljoenen euro’s aan subsidies gaf men uit. Er bleek geen verdienmodel voor te bestaan. Tot twee maal toe stelt men het live gaan met een half jaar uit, nu tot 1 juli 2021. En dat terwijl huisarts- en ziekenhuisportalen het beschikbaar stellen van zorgdata aan patiënten via de PGO’s links en rechts inhalen.

MedMij

Navraag bij de MedMij-organisatie over waar en hoe hoog de onderhoudskosten van de MedMij-protocollen neerslaan levert een “ik niet weten” reactie op. De woordvoerster schrijft:

“MedMij schrijft de leveranciers niets voor over het business-plan/implementatie van dit afsprakenstelsel. Kortom het is aan hem om het afsprakenstelsel te vertalen naar hun eigen systemen en modellen. Het advies is de vraag bij hen neer te leggen wat de gevolgen van de implementatie voor uw jaarlijkse kosten gaan betekenen”

OPEN

Bart Brandenburg, programmamanager van OPEN, laat weten dat er gewerkt wordt aan een structurele financiering van de onderhoudskosten. Hij kan er echter niets substantieels over mededelen. In het licht van de ontwikkeling van de PGO’s sinds 2014 komt het vreemd over dat er nu nog geen duidelijkheid is over de structurele financiering. Hij zegt:

“Van de beheerskosten is de verwachting dat deze uiteindelijk in de HIS-licentiekosten terecht zullen komen.(vet WJJ) De hoogte daarvan is op dit moment nog niet helemaal duidelijk en hangt af van de situatie (welk HIS, welke DVZA, wel of geen patiëntportaal of andere eDiensten et cetera). Met VWS, MedMij en de andere betrokkenen zijn we hierover in gesprek. Er is brede erkenning voor het feit dat deze kosten, die primair voorvloeien uit beleid op de agenda van het ministerie van VWS, MedMij en de patiëntenorganisaties niet ongemerkt op de rekening van de huisartsen mag komen. Er wordt gewerkt aan een structurele financiering.”

NZa

De woordvoerder laten weten:

“De beheer- en licentiekosten van informatiesystemen maken geen onderdeel van de door VWS verstrekte subsidiebedrag en kunnen, indien van toepassing, mogelijk worden doorbelast aan de huisartsen.”

“Indirect landen veranderingen in kosten (zowel positief als negatief) van een praktijk in de tariefonderbouwing, als deze periodiek herijkt worden. Op dit moment hebben wij nog geen concrete signalen dat op dit onderdeel een aanpassing ten opzichte van de huidige regelgeving nodig is.”

“Wij begrijpen dat de koppeling onderdeel is van het totaal aan maatregelen binnen “OPEN” en dat deze niet vrijblijvend is.”

 Kortom, Het lijkt erop dat de NZa vooralsnog niets aan tariefaanpassing gaat doen. Wel als, naderhand, duidelijk wordt dat er meer kosten zijn, een herijking kan plaatsvinden. De gekende werkwijze van de NZa is helaas dat tariefsaanpassingen flink achter de kosten aanlopen. Als ze al komen.

LHV(1)

De woordvoerder zegt:

“Het is nog lastig om te zeggen wat de impact wordt op de onderhouds- en beheerskosten van de HIS’en. Sowieso is het moeilijk te zeggen precies welke kosten die leveranciers bij klanten in rekening brengen, door welke ontwikkelingen/aanpassingen komen. Het is niet zo transparant hoe die kosten zijn opgebouwd. Er zijn immers ook ontwikkelingen die leveranciers om andere redenen dan OPEN uitvoeren. Bijvoorbeeld vanwege wet- en regelgeving. Zo stelt de overheid scherpere eisen aan toegang tot digitale patiëntengegevens.”

LHV(2)

En vervolgt:

“Die zijn niet specifiek voor OPEN, die eisen zijn zelfs zorgbreed. Het OPEN-programma probeert wel om  – waar mogelijk –  nieuwe landelijke eisen die ook een relatie hebben met onderdelen van het OPEN-traject in het traject mee te nemen. Dit om dubbel werk en dubbele aanpassingen bij huisartsenpraktijken te voorkomen. Omdat niemand in de toekomst kan kijken, is voor deze nieuwe ontwikkelingen in het OPEN geen specifieke financiering  afgesproken. Maar die financiering moet er wel komen, om te voorkomen dat huisartsen -via die aanvullende eisen aan online toegang tot patiëntgegevens, – alsnog voor extra kosten opdraaien.”

VPHuisartsen

Binnen het VPHuisartsen lijkt men niet te weten wat er aan compensatie van de MedMij-kosten aan zit te komen. Evenzeer als de auteurs van dit artikel zijn zij zoekende hoe het zich gaat ontwikkelen.

Zeer problematisch

Wat we hier zien is een patroon dat al tientallen jaren bij de bekostiging van huisartsenzorg speelt. Nieuwe initiatieven vinden plaats, maar de bekostiging komt erachteraan. Zo die er al komt. Heel vaak beschouwt men wat de huisartsen erbij zijn gaan doen onderdeel van hun reguliere taak en dus hun reguliere bekostiging. Meer dan eens leverde dat geen financiering voor extra activiteiten op.  Een extra probleem is dat hoogte van de MedMij-onderhoudskosten ongewis zijn. Ingewijden spreken over 60 tot 600 euro per huisarts-FTE per jaar. Alleen al de spreiding tussen die getallen baart grote zorgen.

Opmerkingen van de LHV over dat de financiering er wel moet komen geven de auteurs geen gemoedsrust.

W.J. Jongejan, 5 februari 2021

Afbeelding van Steve Buissinne via Pixabay

Voor een uitgebreide becijfering/prognose van de aan MedMij verbonden kosten zie dit rapport van Gupta Strategists van 8 februari 2017.