VWS had zelf de hand in vaccinatie-registratieprobleem bij huisartsen

vaccinatie-registratieprobleemGisteren, 30 juni 2021, schreef ik dat door toedoen van een huisarts die in Nieuwsuur figureerde een vaccinatie-registratieprobleem tot een oplossing kwam. 24 uur later is duidelijk hoe het kon gebeuren dat vaccinatiemeldingen van huisartsen het RIVM niet bereikten. Ik vermoedde al dat er iets zou kunnen spelen met de specificaties. Dat zijn de gegevens, verschaft door het ministerie van VWS, op basis waarvan de programmeurs van huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) hun software maken. Veel van de corona-vaccinaties die huisartsen gaven, kwamen niet bij het RIVM aan. Ook al had de huisarts correct de verzendprocedure gevolgd. Naar nu blijkt ging het ministerie ervan uit dat elke huisarts in Nederland wel in het bezit zou zijn van een UZI-pas. En dat elke huisarts wel een aansluiting heeft op het Landelijke SchakelPunt(LSP). VWS had behoren te weten dat niet elke huisarts een UZI-pas heeft en niet elke huisartspraktijk een aansluiting op het LSP heeft.     

Geen verplichting

In de regelgeving rond het LSP bepaalde het parlement dat er geen verplichting mag zijn om aan te sluiten op het  LSP. Er zijn dan ook huisartspraktijken in Nederland die geen aansluiting op het LSP hebben. Voor veel digitale activiteiten in de zorg is een UZI-pas nodig, maar niet voor alle. Het komt dus voor dat er huisartsen zijn die geen UZI-pas hebben.

Hoe zat het in elkaar?

Het probleem is ontstaan door de wijze waarop de huisarts het BurgerServiceNummer(BSN) bij de corona-vaccinatie digitaal moet verifiëren. Sinds vijf jaar mag het BSN op last van VWS niet meer geverifieerd worden via VECOZO. Dat is een beveiligd platform waarmee zorgdeclaraties, zorgcontracten etc. tussen zorgverzekeraars en zorgverleners verstuurd worden. De huisarts kan daarop ook de controle op verzekeringsrecht(COV) doen. Naast het polisnummer en de zorgverzekeraar is er gelijk een controle op de NAW-gegevens. Tot voor vijf jaar kon de huisarts ook zo het BSN verifiëren. Voor VECOZO is het gebruik van een UZI-pas niet verplicht. Toegang kan ook met een speciaal beveiligingscertificaat.

SBV-Z

Verificatie van het BSN moet de laatste vijf jaar via het SBV-Z, het Sectorale BerichtenVerkeer-Zorg gebeuren. Met een BSN kan men als zorgaanbieder, indicatieorgaan of zorgverzekeraar de bijbehorende persoonsgegevens opvragen via het SBV-Z. Na ontvangst en controle van de gestelde vraag, stuurt de SBV-Z deze vraag door naar de Beheervoorziening BSN (BVBSN). Als er een unieke match is, dan worden het gevonden BSN en de bijbehorende persoonsgegevens getoond. Het opvragen van persoonsgegevens is bedoeld voor een extra controle op de combinatie BSN en persoonsgegevens.

Waarom ging het dan fout?

Binnen het HIS moet het BSN geregistreerd staan. Daarbij moet aangegeven staan wat de bron is waarmee het BSN geverifieerd is. Dan kan òf “eigen administratie”, òf “VECOZO” of “SBV-Z” zijn. Even voor de duidelijkheid: met “eigen administratie” bedoelt men dat de huisarts het BSN in de praktijk aan de hand van een ID-kaart of paspoort gecontroleerd heeft.

Voor het doorsturen van vaccinatie-registratie naar het RIVM mag de verificatie echter niet op “eigen administratie” of “VECOZO” staan. Het BSN-verifiëren of BSN-opvragen moet “SBV-Z” als bron hebben staan.

Waarom ging het vaker fout?

Het ging ook nog vaker fout omdat HIS-sen in sommige gevallen de verificatiebron toch wegschreven als  “eigen administratie”. Ook al was de verificatie bij het SBV-Z gedaan.

Geen collectief geheugen

Wat VWS zich niet realiseerde is dat voor het gebruik van het SBV-Z door de huisarts in zijn HIS een UZI-pas en een LSP-aansluiting noodzakelijk zijn. Men realiseerde zich ook niet dat de bron van verificatie van het BSN binnen een HIS ook wel eens op iets anders kon staan dan “SBV-Z”.

Hier wreekt zich dan het ontbreken van een collectief geheugen over hoe het met de UZI-pas en LSP geregeld is in Nederland. Namelijk, dat er geen verplichting voor bestaat. Het gaat dan ook mis als je dan een procedure opzet via het SBV-Z waar die dingen wel nodig voor zijn. En bovendien niet beseft dat de verificatie van het BSN ook wel eens afwijkend geregistreerd kan staan.

IT en overheid geen gelukkig huwelijk

Uit het voorgaande moge duidelijk zijn dat de linkerhand op het ministerie van VWS niet altijd weet wat de rechterhand doet. Men zet een communicatietraject op waarbij men zich niet realiseert hoe het in het veld in elkaar zit. ICT is een vak apart en niet iets wat je als overheid er eventjes bij moet doen.

W.J. Jongejan, 1 juli 2021

Dit artikel berust op informatie uit betrouwbare bron.

Afbeelding van dlohner via Pixabay  met aanpassing van WJJ